Ujednolicenie strategii działań na rzecz otwartego dostępu

14. Konferencja Open Access w Berlinie (3-4.12.2018) odbywała się w szczególnym momencie, który wedle jej organizatorów może zaowocować trwałymi zmianami w systemie komunikacji naukowej.

Otwarty dostęp do wyników badań jest aktualnie centralnym punktem wielu rozwijających się i zyskujących na znaczeniu inicjatyw, m.in. Planu S, przyjmowanego przez instytucje finansujące badania, czy prowadzonych w Europie i na świecie negocjacji z wydawcami, dotyczących modelu publikowania naukowego. Temat przewodni tegorocznej konferencji zapowiadał zintensyfikowanie podobnych przedsięwzięć oraz ujednolicenie strategii („Aligning strategies to enable open access”).

W konferencji brało udział 170 uczestników z 37 krajów. Byli wśród nich przedstawiciele instytucji naukowych, instytucji finansujących badania, bibliotek akademickich czy towarzystw naukowych.

Z jakich rozwiązań będzie korzystał Plan S?

Do 1 lutego 2019 roku zgłaszać można uwagi dotyczące Planu S, który realizować będą instytucje finansujące badania naukowe zrzeszone w cOAlition S (aktualnie 16 agencji i fundacji). Celem Planu S jest otwarte i natychmiastowe udostępnianie publikacji naukowych od początku 2020 roku, zatem działania podjęte w 2019 roku zadecydują o powodzeniu całego przedsięwzięcia.

Plan S uwzględnia różne drogi wprowadzania otwartego dostępu, a konsultowane wytyczne są propozycją warunków organizacyjnych, technicznych i prawnych, które muszą zostać spełnione przez czasopisma lub repozytoria. Niektóre warunki sformułowane zostały w oparciu o istniejące już rozwiązania, inicjatywy oraz działania. Wpisane do Planu S oraz oficjalnie uznane przez instytucje finansujące badania, mogą zmienić swój charakter, zaczną bowiem odgrywać rolę obowiązujących standardów, a nie - jak dotychczas - fakultatywnych opcji, zaleceń czy źródeł informacji. Poniżej zebraliśmy podstawowe informacje na temat proponowanych w Planie S rozwiązań. 

MZES Open Social Science Conference

25 stycznia 2019 roku rozpoczyna się trzydniowa konferencja MZES Open Social Science Conference organizowana pod hasłem „Practicing New Standards in Transparency and Reproducibility”. Konferencja poświęcona jest otwartym praktykom badawczym w obszarze nauk społecznych, a jej uczestnicy debatować będą na temat wiarygodności, przejrzystości i powtarzalności badań społecznych, a także aktualnych i przyszłych rozwiązań dla otwartej nauki. 

Spotkanie ma spełniać cztery główne funkcje: stanowić forum wymiany doświadczeń i networkingu, doskonalić umiejętności i wiedzę w zakresie otwartych praktyk, pokazywać oryginalne rozwiązania i najlepsze praktyki badawcze oraz zainicjować nowe, oparte na crowdsourcingu, przedsięwzięcie badawcze, które ma replikować badanie na temat wpływu imigracji na kształtowanie się opinii publicznej .

Konferencja odbędzie się w Mannheim Centre for European Social Research (MZES) w Niemczech, a towarzyszyć jej będzie całodniowy warsztat przygotowany we współpracy z Berkeley Initiative for Transparency in the Social Sciences (BITSS). Bierny udział w konferencji jest bezpłatny, organizatorzy przewidzieli także transmisję online. Pełny program dostępny jest na stronie konferencji.