Porozumienie ws. reformy systemu ewaluacji nauki
W lipcu 2022 r. opublikowana została treść porozumienia w sprawie ewaluacji nauki przyjętego przez ponad 350 instytucji naukowych z ponad 40 krajów. Dokument wyznacza kierunek działań na rzecz zmian systemu ewaluacji, który w większym stopniu uwzględniać powinien jakość i oddziaływanie badań oraz różnorodność, inkluzywność i współpracę.
W proponowanych rozwiązaniach podkreślono m.in. wpływ otwartej nauki na jakość badań, w szczególności poprzez zapewnienie powszechnego dostępu do metod i wyników, który ułatwia weryfikację i replikację badań, a także ponowne wykorzystanie rezultatów badań. Zauważono także, że otwartość sprzyja nawiązywaniu współpracy zarówno w ramach środowiska naukowego, jak i poza nim.
Postulowane zmiany zakładają wzmocnienie jakościowych kryteriów oceny, dla której kluczowe znaczenie ma mieć proces recenzji uzupełniony o odpowiedzialne wykorzystanie wskaźników o charakterze ilościowym. Wskazane zasady ewaluacji odnoszą się do oceny organizacji prowadzących badania naukowe, projektów naukowych, a także indywidualnych badaczy, badaczek i zespołów badawczych.
W dokumencie wskazano ponadto nadrzędne zasady, chroniące najwyższe standardy etyczne, zasady rzetelności i integralności badań naukowych, wolność badań naukowych, autonomię instytucji naukowych, a także rzetelność i transparentność danych, infrastruktur i kryteriów stosowanych w ewaluacji.
Rekomendacje z okazji 20. rocznicy BOAI w języku polskim
W naszym serwisie oraz na stronie Budapeszteńskiej Inicjatywy Otwartego Dostępu (Budapest Open Access Initiative) opublikowane zostało polskie tłumaczenie rekomendacji wydanych z okazji 20. rocznicy BOAI.
Nowy zbiór rekomendacji wypracował komitet sterujący inicjatywy BOAI w oparciu o pierwotne zasady, aktualne okoliczności oraz komentarze osób ze wszystkich dziedzin nauki i obszarów świata.
W dokumencie wskazano cztery główne zagadnienia, które wymagają działań w najbliższej dekadzie:
- otwarta infrastruktura i zarządzanie nią,
- praktyki ewaluacji badań,
- opłaty za publikowanie,
- umowy typu „czytaj i publikuj”.
Sygnatariusze rekomendacji dostrzegają, że „otwarty dostęp nie jest celem samym w sobie, ale środkiem do osiągnięcia innych celów; ponad wszystko sprawiedliwości, jakości, użyteczności i długofalowej równowagi badań". Dlatego rozwój otwartego dostępu oceniać należy na tle zysków i strat na drodze do osiągnięcia dalszych celów, a zalecenia na kolejną dekadę i działania we wskazanych obszarach powinny być spójne z tymi celami.
Tłumaczenie na język polski opracowane zostało przez zespół Platformy Otwartej Nauki.
Konferencja PUBMET 2022
W dniach 14-16 września 2022 r. odbędzie się 9. edycja międzynarodowej konferencji PUBMET poświęconej komunikacji naukowej w kontekście otwartej nauki.
W ramach poszczególnych paneli omawiane będą m.in. nowe inicjatywy i formy wspierania otwartego dostępu, efektywność komunikacji naukowej, sprawiedliwość w otwartej nauce, sposoby angażowania obywateli w inicjatywy naukowe, metody oceny procesu badawczego, rezultatów badań i miejsc publikacji, potencjał mediów w zwiększaniu widoczności rezultatów badań.
W programie konferencji znajduje się również wystąpienie Krzysztofa Siewicza pt. „Library of Science – a case for the nationwide support and development of Open Access journals”, które poświęcone będzie rozwojowi Biblioteki Nauki prowadzonej przez Platformę Otwartej Nauki.
W tym roku wydarzenie odbędzie się w formie stacjonarnej w Zadarze. Pełny program wraz z informacjami organizacyjnymi dostępny jest na stronie konferencji.