Nauka 2.0, czyli zmiana paradygmatu naukowego wg Komisji Europejskiej

Komisja Europejska jest przekonana, że żyjemy w erze nauki 2.0, zauważa potrzebę sprawdzania skuteczności unijnej polityki naukowej, jak również dostrzega potencjalne niebezpieczeństwa z nią związane. O tych, a także innych kluczowych zagadnieniach dotyczących Europejskiego Obszaru Badawczego, mówił w kolejnym odcinku Rozmów Otwartej Nauki Jean-Claude Burgelman – szef działu polityki naukowej w Komisji Europejskiej.

Zdaniem Burgelmana współczesna nauka ulega zasadniczym przeobrażeniom, ukierunkowanym na większą otwartość i współpracę między badaczami. Zmiany mają charakter systemowy i dotyczą całego procesu badawczego, dlatego można dziś mówić o nowym paradygmacie naukowym. Przed badaczami otwierają się niespotkane dotychczas możliwości, które wymagają jednak położenia większego nacisku w programach nauczania na zagadnienia epistemologiczne oraz umiejętność krytycznego myślenia. Na szczeblu politycznym konieczne są z kolei zintegrowane działania państw członkowskich na rzecz wdrożenia potrzebnych zmian w systemach nauczania i dystrybucji wiedzy.

Czy złota droga otwartego odstępu, czyli otwarte czasopisma pobierające opłaty za artykuły, nie doprowadzi w końcu do sytuacji, w której otwarty dostęp okaże się droższy od starego modelu opartego na subskrypcjach? To bardzo uzasadnione pytanie – przekonywał Burgelman. Badamy to zagadnienie i staramy się je lepiej zrozumieć od strony ekonomicznej, żeby móc mówić o faktach, a nie o odczuciach. Jest za wcześnie, żeby stwierdzić, że to obecnie duży problem. Nie zmienia to jednak faktu, że taki problem istnieje i że jest poważny.

Zapraszamy do obejrzenia całej rozmowy z Jeanem-Claude'em Burgelmanem.

Przypominamy również o pilotażu dotyczącym pograntowych publikacji powstałych w projektach badawczych finansowanych w 7. Programie Ramowym (FP7 Post-grant Gold Open Access Pilot).

Szczegóły

Utworzono: 2015-06-29

Maciej Chojnowski