Repozytoria w Planie S

Jednym ze sposobów zachowania zgodności z wytycznymi Planu S będzie udostępnianie publikacji w modelu zielonej drogi otwartego dostępu, z wykorzystaniem infrastruktury repozytoryjnej. Przyjęto, że wszystkie finansowane z grantów przyznawanych przez członków cOAlition S publikacje, które nie zostaną udostępnione w otwartych czasopismach lub na otwartych platformach, będą musiały natychmiast po publikacji, czyli bez żadnego embarga, zostać udostępnione w repozytoriach zarejestrowanych w OpenDOAR i zgodnych z wytycznymi OpenAIRE. Publikacje powinny być udostępniane w wersji zaakceptowanej do druku lub w ostatecznej opublikowanej wersji, z wykorzystaniem wolnej licencji (CC 0, CC BY, CC BY-SA) Zalecane jest również otwarte udostępnianie preprintów, chociaż nie wystarczy to, aby spełnić wymagania Planu S.

By poprawić dostępność treści oraz zapewnić możliwości ich szerokiego wykorzystania, repozytoria muszą spełniać określone wymogi. Należy do nich m.in. kontrola jakości metadanych, które w szczególności muszą zawierać pełne i wiarygodne informacje o finansowaniu zapewnianym przez instytucje zrzeszone w cOAlition S. Kolejne wytyczne to przechowywanie pełnych tekstów w XML w standardzie JATS, otwarte API, zapewnienie stałej dostępności treści, pomocy technicznej oraz długotrwałej archiwizacji. Polityka wydawców czasopism naukowych wobec deponowania treści w repozytoriach musi być rejestrowana w serwisie Sherpa/RoMEO.

Warto zauważyć, że spełnienie wszystkich tych wytycznych może być dla części istniejących repozytoriów dużym wyzwaniem. Założenia Planu S budzą zastrzeżenia części środowiska OA. Dotyczą one pomniejszania znaczenia zielonej drogi oraz przydzielania repozytoriom roli głównie archiwalnej. Wyrażane są również obawy, że komercyjni wydawcy nie zechcą podporządkować się restrykcyjnym wymogom związanym z natychmiastowym udostępnianiem w repozytoriach ostatecznych wersji artykułów. Natomiast według sygnatariuszy Planu S, określone w nim zasady otwartego dostępu mają stać się niezależne od modeli, w ramach których są wdrażane.

Proponowane rozwiązania są aktualnie konsultowane, uwagi można zgłaszać do 8 lutego poprzez formularz dostępny na stronie cOAlition S.

Szczegóły

Utworzono: 2019-01-21