Polityka otwartości w Fundacji Billa i Melindy Gatesów

W Fundacji Billa i Melindy Gatesów od 2015 roku obowiązuje polityka otwartego dostępu, zgodnie z którą do wszystkich recenzowanych publikacji naukowych finansowanych w całości lub w części przez Fundację, a także powiązanych z nimi zbiorów danych badawczych, powinien zostać zapewniony nieograniczony dostęp i możliwość ich ponownego wykorzystania. Od początku 2025 roku grantobiorców obowiązywać będzie odświeżona polityka, która ma pomóc przyspieszyć zmiany systemowe w publikowaniu naukowym.

"Każdego roku przeznaczamy około 6 milionów dolarów na opłaty APC, by zapewnić dostępność rezultatów badań naszych grantobiorców. Jesteśmy przekonani, że te środki można wykorzystać w lepszy sposób" – mówi Estee Torok, Senior Program Officer w Fundacji Billa i Melindy Gatesów. – "Mamy nadzieję, że inne organizacje pójdą w nasze ślady".

Zgodnie z zasadami odświeżonej polityki, Fundacja zaprzestanie pokrywania indywidualnych opłat za publikację artykułów, takich jak APC (Article Processing Charges), robiąc miejsce dla bardziej sprawiedliwych modeli publikowania. Badacze będą zobowiązani do upubliczniania preprintów swoich publikacji i zachęcani do ich recenzowania. Pozwoli to na uniezależnienie się od czasopism, jednocześnie priorytetyzując otwarty dostęp do wyników badań i pozwalając autorom zachować możliwość publikowania w wybranych czasopismach.

Johan Rooryck, dyrektor wykonawczy Koalicji S, której członkiem jest Fundacja, wskazuje, że choć te rozwiązania wychodzą poza założenia Planu S, to w dalszym ciągu są w zgodzie z jego kluczowymi aspektami.

Fundacja zobowiązuje się także do wspierania infrastruktury otwartej nauki. Jednym z wprowadzanych rozwiązań jest utworzenie nowej platformy służącej publikowaniu preprintów – VeriXiv – która ma ułatwić udostępnianie publikacji i pomóc zapewnić ich wysoką jakość. Każdy przesłany do serwisu VeriXiv materiał będzie poddawany szerokiej weryfikacji, obejmującej m.in. kontrolę pod kątem plagiatu, weryfikację autorstwa, dostępność danych badawczych w odpowiednim repozytorium i możliwość ponownego wykorzystania. Obowiązywał będzie system oznaczeń, informujących o poziomie weryfikacji, którą przeszedł dany preprint. Platforma będzie dostępna od sierpnia 2024 r.

Szczegóły

Utworzono: 2024-04-05

Agnieszka Cybulska