Wyszukiwanie publikacji
Bazy, platformy i aplikacje ułatwiające wyszukiwanie publikacji w otwartym dostępie
Dissemin to projekt promujący zieloną drogę otwartego dostępu. Powstała w jego ramach otwarta platforma gromadzi metadane z wielu źródeł (m.in. z CrossRef.org, BASE, SHERPA/RoMEO i Zotero) i analizuje na ich podstawie dostępność pełnych tekstów publikacji naukowych, politykę wydawców wobec otwartego dostępu oraz możliwości legalnego otwarcia zamkniętych dotąd prac. Projekt realizowany jest przez CAPSH (Committee for the Accessibility of Publications in Sciences and Humanities), francuską organizację non-profit.
Dla kogo:
- dla autorów chcących udostępniać swój dorobek,
- dla naukowców, studentów, bibliotekarzy szukających publikacji.
Funkcje:
- wyszukiwanie tekstów naukowych przez tytuł, autora, datę publikacji, typ dokumentu,
- prezentacja list otwartych wydawców, prac danego naukowca, stron, z których można pobrać jego publikacje oraz prac, które można swobodnie udostępnić online,
- automatyczna archiwizacja wskazanych tekstów w otwartych repozytoriach (obecnie wspierane repozytoria to Zenodo, HAL i OSF preprints),
- graficzna prezentacja statystyk dostępności publikacji poszczególnych autorów,
- eksport wyników kwerend z każdej strony w formacie Bibtext.
Cechy wyróżniające:
Platforma pozwala autorom na „uwolnienie” zamkniętych prac jednym kliknięciem, bez konieczności rejestrowania się w poszczególnych repozytoriach i analizowania kwestii praw autorskich. Dissemin indeksuje nie tylko artykuły z czasopism, ale też książki, raporty, doktoraty.
Open Research Button to platforma i zakładka odsyłająca do bezpłatnej wersji tekstu, który użytkownik znalazł jedynie w formie odpłatnej. Źródła z których korzysta to wszystkie agregowane repozytoria na świecie, czasopisma hybrydowe, czasopisma otwarte i własne strony autorów, w tym dane z dane z Unpaywall, Share, CORE, OpenAIRE, Dissem.in, Europe PMC i BASE. Projekt finansowany jest z brytyjskego funduszu Arcadia Fund.
Dla kogo:
- dla naukowców, studentów, bibliotekarzy szukających publikacji
- dla instytucji, w szczególności dla bibliotek, w ramach projektu powstał komplet narzędzi wspomagających system wypożyczeń międzybibliotecznych, usprawniających wyszukiwanie artykułów oraz deponowanie publikacji w repozytoriach.
Funkcje:
- wyszukiwanie tekstów naukowych przez tytuł, trwałe identyfikatory (DOI, PMID, PMC ID) czy odnośnik do strony, na której użytkownik znalazł artykuł w formie odpłatnej,
- możliwość instalacji bezpłatnej wtyczki do przeglądarki Chrome.
Cechy wyróżniające:
Jeśli bezpłatna wersja poszukiwanego tekstu nie jest dostępna, można skorzystać z opcji „Request”. Po złożeniu przez użytkownika prośby o udostępnienie artykułu, administratorzy strony kontaktują się w jego imieniu z autorem, namawiając go do udostępnienia publikacji w otwartym repozytorium. Jeśli praca pojawi się w otwartym dostępie, zamawiający dostaje powiadomienie od serwisu.
Unpaywall to baza odsyłaczy do ponad 23 mln bezpłatnych pełnotekstowych wersji prac naukowych utworzona w celu poszerzenia dostępu do artykułów deponowanych w repozytoriach oraz publikowanych na otwartych licencjach w czasopismach naukowych. Baza czerpie z ponad 50 tys. legalnych źródeł, takich jak repozytoria uczelni wyższych, agencji rządowych i towarzystw naukowych, czasopisma hybrydowe i wydawane w złotym modelu OA. Bazę prowadzi Impactstory, kanadyjska organizacja non-profit.
Dla kogo:
- dla naukowców, studentów, bibliotekarzy szukających publikacji,
- dla instytucji, baza jest wykorzystywana m.in. w systemach bibliotecznych czy wyszukiwarkach.
Funkcje:
- bezpłatna wtyczka do przeglądarek Chrome i Firefox umożliwiająca automatyczne wyszukiwanie otwartych wersji tekstów naukowych
- po znalezieniu artykułu dostępnego wyłącznie po uiszczeniu opłaty, wystarczy nacisnąć zieloną ikonkę pojawiającą się po prawej stronie ekranu, by uzyskać dostęp do jego darmowej, pełnotekstowej wersji (jeśli taka istnieje).
Get The Research to bezpłatna platforma, na której użytkownicy mogą znaleźć, przeczytać i zrozumieć w odpowiednim kontekście wiarygodne wyniki badań naukowych z dowolnej dziedziny. Wyszukiwarka działa na bazie ponad 23 mln otwartych artykułów z indeksu Unpaywall, z wykorzystaniem narzędzi edukacyjnych opartych na AI (takich jak warstwa automatycznego adnotowania oznaczająca trudne, specjalistyczne terminy i wyświetlająca na marginesach ich definicje z Wikipedii oraz rekomendacje dotyczące powiązanej tematycznie literatury). Cel twórców Get The Research to zapewnienie nowego poziomu dostępności recenzowanych artykułów naukowych. Platforma uruchomiona została przez Impactstory; od maja 2019 r. działa w wersji beta.
Dla kogo:
- bardziej dla ogólnego odbiorcy niż społeczności akademickiej
Funkcje:
- zawężanie wyników do otwartych artykułów,
- powiadomienia mailem o nowych artykułach na wyszukany temat,
- przeszukiwanie stron z wynikami i haseł w API.
Google Scholar Button (GSB) to bezpłatna wtyczka do przeglądarek Firefox, Chrome i Safari, oferująca wyszukiwanie artykułów naukowych podczas przeglądania sieci. Dodany w przeglądarce przycisk ułatwia dostęp do Google Scholar z dowolnej strony internetowej. Kliknięcie na GSB po zaznaczeniu tytułu pracy w pliku PDF umożliwia znalezienie jej pełnego tekstu w sieci lub bibliotece akademickiej. Narzędzie można pobrać, wybierając „Ustawienia” na stronie Google Scholar, a następnie opcję „Przycisk”.
Dla kogo:
- dla naukowców i studentów
Funkcje:
- wyszukiwanie pełnotekstowych wersji artykułów naukowych indeksowanych w Google Scholar,
- przenoszenie zapytań z wyszukiwarki internetowej do Google Scholar,
- formatowanie przypisów zgodnie z popularnymi stylami cytowania,
- zapis danych w wybranym formacie.
Open Knowledge Maps (OKM) to narzędzie eksploracji i prezentacji światowych zasobów wiedzy, ułatwiające przeglądanie i lokalizowanie udostępnionych w sieci artykułów naukowych oraz śledzenie nowych osiągnięć we wszystkich dyscyplinach i obszarach badawczych. Jest to obecnie największa wizualna wyszukiwarka treści naukowych. Bazuje na Headstart - oprogramowaniu mapującym o otwartym kodzie źródłowym. Tworzy automatycznie, na podstawie analizy podobieństwa różnego typu danych (tekstu, metadanych i odsyłaczy), mapy wiedzy dla wyszukiwanych terminów, prezentujące powiązane z nimi obszary badań, prace naukowe i relacje między nimi. W wizualizacjach uwzględniane jest 100 najważniejszych prac, w tym zarówno otwartych, jak i dostępnych za opłatą publikacji. Teksty na otwartych licencjach są oznaczane odpowiednim symbolem, a większość z nich można czytać z poziomu interfejsu strony. Za rozwój OKM odpowiada organizacja non-profit o tej samej nazwie działająca na rzecz zwiększenia widoczności wiedzy naukowej i zrewolucjonizowania sposobu jej wyszukiwania. Serwis rozwijany jest na zasadach otwartej nauki: kod źródłowy, treści i dane udostępniane są na licencji CC BY. Więcej informacji znaleźć można na stronie z materiałami szkoleniowymi.
Dla kogo:
- dla naukowców, studentów, bibliotekarzy i innych odbiorców szukających publikacji
Funkcje:
- identyfikacja użytecznych, odnoszących się do danego tematu informacji i źródeł,
- oznaczanie obszarów badawczych odpowiednimi pojęciami i terminami,
- grupowanie podobnych publikacji, aby ułatwić znalezienie odpowiednich treści w przypadku wieloznacznych terminów lub treści z jednej dziedziny w obszarach interdyscyplinarnych,
- identyfikacja publikacji w otwartym dostępie.
- Szczegóły
