Raport o zastosowaniu licencji CC do informacji publicznych

Creative Commons Holandia i Institute for Information Law opublikowali w zeszłym tygodniu raport z badań na temat wykorzystania przez agencje rządowe licencji CC do informacji sektora publicznego (Public Sector Information definiowane przez Komisję Europejską to dokumenty takie jak bazy danych, mapy cyfrowe, informacje meteorologiczne i inne materiały zbierane przez agendy rządowe). W prawie 100-stronicowej publikacji autorzy bardzo wnikliwie analizują różne rodzaje licencji i ich przydatność do licencjonowania szczególnego rodzaju materiałów. Jak się okazuje najbardziej wskazane i kompatybilne z najnowszymi rozporządzeniami Dyrektywy Europejskiej o PSI są najmniej restrykcyjne licencje CC, takie jak  Uznanie Autorstwa (CC-BY) czy Dedykacja na Rzecz Domeny Publicznej (raport powstał przed ogłoszeniem konsultacji w sprawie licencji CC0).

Biorąc pod uwagę wskazania Direktywy PSI, która zaleca ułatwianie ponownego wykorzystania informacji, licencje Creative Commons wydają się właściwym narzędziem do realizacji tego celu. [...] Internetowy proces licencjonowania jest zestandaryzowany i umożliwia proste przeszukiwanie treści. Teoretycznie wszystkie licencje CC są kompatybilne z Dyrektywą PSI, jednak nie wszystkie w najlepszy sposób pozwalają realizować wartości promowane przez Dyrektywę. Problematyczne stają się te licencje, które zawierają warunek non-commercial i non-derivatives, gdyż ograniczają dalsze wykorzystanie treści.[...] Dlatego najbardziej kompatybilne są licencje CC-PD i CC-BY.

Szczegóły

Utworzono: 2008-02-04

Dobry początek roku

Ten rok zaczął się dla ruchu Open Access bardzo dobrze. Podsumowanie styczniowych kroków milowych znajduje się w lutowym Newsletterze Petera Subera. W styczniu zadebiutował również sponsorowany przez SPARC blog o OA dla studentów - Open Students. SPARC równolegle uruchomił kampanię The Right to Research, która ma promować OA wśród studentów (nie ukrywajmy - głównie amerykańskich) i nakłaniać ich do wywierania nacisku na profesorów i władze uczelni aby wdrażali otwarty dostęp. Dla celów akcji SPARC opublikował również broszurę informacyjną. Przy tej okazji Stevan Harnad napisał specjalne wprowadzenie do idei Open Access skierowane do studentów, które jest świetnym skrótem podstawowych założeń ruchu - polecam.

Szczegóły

Utworzono: 2008-02-03

Stowarzyszenie Europejskich Uniwersytów jednogłośnie rekomenduje autoarchiwizację

Reprezentujące 791 uniwersytetów z 46 krajów Stowarzyszenie Europejskich Uniwersytetów (European University Association - EUA) przyjęło 25. stycznia b.r. rekomendacje grupy roboczej ds. otwartego dostępu:

Wszystkie uniwersytety europejskie powinny stworzyć instytucjonalne repozytoria i narzucić wymóg umieszczania w nich wszystkich artykułów z chwilą publikacji. Teksty te powinny stać się wolnodostępne w najkrótszym możliwym czasie.

EUA zaleca również:

• edukowanie pracowników naukowych w zakresie praw autorskich i zachęcanie ich aby udostępniali swoje publikacje przynajmniej użytkownikom repozytorium własnej instytucji;

• podjęcie próby refundacji kosztów związanych z publikacjami w płatnych czasopismach OA poniesionych przez pracowników uniwersytetu;

• współpracę z innymi instytucjami finansowanymi z publicznych środków, które mają obowiązek publikowania dokumentów w wolnym dostępie;

• edukowanie rektorów na temat wagi polityki Open Access;

• popieranie obowiązku publikacji OA w stosunku do wyników wszystkich publicznie finasowanych badań w obrębie Unii Europejskiej.

Jest to pierwsza tak silna rekomendacja OA wychodząca od ciała reprezentującego europejskie środowisko uniwersyteckie.  Dla nas ważne jest to, że wśród członków EUA jest wiele polskich uczelni i instytucji - m.in: Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich, Uniwersytet Warszawski, Uniwerstytet Jagielloński, Politechnika Warszawska, AGH, Politechnika Gdańska, UMCS w Lublinie, Akademia Medyczna w Warszawie, Wojskowa Akademia Techniczna, Uniwersytet Mikołaja Kopernika i wiele innych.
Pytanie - czy ta rekomendacja będzie miała jakikolwiek wymiar praktyczny? Czy powstanie chociaż jedno polskie repozytorium tekstów naukowych? A zalecenia mówią, że KAŻDY uniwersytet powinien mieć własne repozytorium...

Szczegóły

Utworzono: 2008-01-31

Kapsztadzka Deklaracja Otwartej Edukacji

22 stycznia oficjalnie ogłoszono Kapsztadzką Deklarację Otwartej Edukacji, którą zapowiedziano w listopadzie 2007. Tekst deklaracji został opracowany podczas spotkania trzydziestu przedstawicieli projektów edukacyjnych z całego świata. Inicjatywa została wsparta m.in. przez Open Society Institute i Shuttleworth Foundation. Jak czytamy w informacji prasowej:

Koalicja nauczycieli, fundacji i pionierów internetu wezwała dziś rządy i wydawców to publikowania materiałów edukacyjnych finansowanych ze źródeł publicznych w sposób wolny w internecie.[...]

Kapsztadzka Deklaracja Otwartej Edukacji, ogłoszona dzisiaj, jest częścią dynamicznego ruchu. Jego celem jest uczynienie materiałów edukacyjnych dostępnymi dla każdego, niezależnie od dochodów czy miejsca urodzenia. Deklaracja zachęca nauczycieli i studentów z całego świata do dzielenia się, remiksowania, tłumaczenia i wolnego wykorzystywania materiałów edukacyjnych przez internet - aby uczynić edukację bardziej dostępną, efektywną i elastyczną.

Zdaniem autorów Deklaracji nauczyciele, studenci i społeczeństwo odniosą ogromne korzyści, jeśli wydawcy i rządy państw uczynią materiały edukacyjne finansowane ze źródeł publicznych wolno dostępnymi w internecie. To da uczniom nielimitowany dostęp do wysokiej jakości, ciągle ulepszanych pomocy naukowych.[...]

Otwarta edukacja łączy nauczanie, uczenie się i opartą na współpracy kulturę internetu. Oznacza tworzenie i dzielenie się się materiałami wykorzystywanymi w klasach szkolnych, ale też zwraca uwagę na nowe podejście do procesu nauczania, w którym ludzie uczą się wspólnie tworząc i kształtując wiedzę. Już teraz w internecie dostępnych jest ponad 100 tysięcy różnych otwartych materiałów edukacyjnych.[...]"

W Polsce Deklarację propaguje Fundacja Wolne Podręczniki, której prezes - Jarosław Lipszyc jest jednym z sygnatariuszy. Deklaracja została przetłumaczona na polski i uzyskała już poparcie licznych polskich intelektualistów, polityków i decydentów.
O idei w romantycznym duchu wypowiadają się twórca Wikipedii Jimmy Wales oraz autor Connexions Rich Baraniuk:

"Chcemy was zarazić marzeniem o powstaniu nowego ruchu, który zmieni świat edukacji: ruchu, który zredefiniuje na zawsze sposób tworzenia i wykorzystywania wiedzy. Wyobraźcie sobie świat, w którym syllabusy i inne materiały edukacyjne są dostępne dla każdego za darmo przez internet i za niewielką opłatą w formie drukowanej. [...]

Wyobraźcie sobie syllabusy przystosowane do wielu stylów nauczania i przetłumaczone na multum języków. Wyobraźcie sobie podręczniki nieustannie aktualizowane i poprawiane przez legiony korektorów. [...] Dziś te utopijne marzenia sprzed dziesięciu lat nabierają realnego kształtu dzięki idei Wolnej Eukacji. [...] Wolne licencje pozwalają legalnie wykorzystywać i remiksować materiały. Innowacje techniczne takie jak XML i druk na rządanie ułatwią dystrybucję i obniżą jej koszty. [...]

Nowe modele tworzenia i dystrybucji materiałów edukacyjnych promowane przez ruch Otwartej Edukacji to naturalna i nieunikniona ewolucja edukacyjnego rynku wydawniczego analogiczna do zmian w przemyśle oprogramowania, rynku muzycznego i publikacji naukowych. [...]"

Kapsztadzka Deklaracja Otwartej Edukacji może stanowić dla ruchu na rzecz otwierania zasobów edukacyjnych podobny impuls co Budapesztańska Deklaracja Open Access dla działań w zakresie otwierania publikacji naukowych.

Szczegóły

Utworzono: 2008-01-24