Cyfrowe książki poprawiają wyniki sprzedaży wersji papierowych

Jak donosi The New York Times wydawnictwo HarperCollins będzie umieszczać na swojej stronie internetowej wybrane pełne elektroniczne wersje książek. Zabieg ten ma służyć promocji książek - wydawnictwo zakłada, że tak jak w księgarni nie czytamy nigdy całej książki tylko przeglądamy ją przed zakupem, tak w internecie cyfrowa wersja skłoni nas do zakupu papierowej. Książki będą dostępne jedynie przez miesiąc, czytelnicy nie będą mogli ich zapisać na własnym komputerze ani wydrukować.
Na początek HarperCollins umieściło w internecie m.in. ksiażkę Paula Coelho, który sam nie tylko nie sprzeciwia się umieszczaniu własnych książek w internecie, ale wręcz wspiera tych, którzy wrzucają jego książki do serwisów wymiany  plików.  Coelho twierdzi, że obecność książek w internecie przyczynia się do wzrostu sprzedaży wersji papierowych. Jako przykład podaje "Alchemika", którego sprzedaż w Rosji wzrosła z 1000 egzemplarzy do 100000 po tym jak książka zaczęła krążyć w internecie. Coelho stworzył nawet osobnego bloga Pirate Coelho, w którym podszywając się pod pirata - wielbiciela, sam umieszcza linki do różnych wersji językowych własnych książek w sieciach p2p.

Neil Gaiman, pisarz fantasy, którego książka również pokaże się na stronach HarperColllins mówi:

Nie każdą z przeczytanych przeze mnie w młodości książek kupiłem w sklepie. Czytałem książki w bibliotekach, czytałem u przyjaciół, czytałem to, co znalazłem u znajomych na parapecie. W końcu zacząłem kupować własne książki i wierzę, że moi czytelnicy także będą to robić.

Kujawsko Pomorska Biblioteka Cyfrowa dostrzeżona w rankingu repozytoriów naukowych

Jak donosi biuletyn EBiB:

Kujawsko Pomorska Biblioteka Cyfrowa znalazła się na światowej liście rankingowej 200 najbardziej rozpoznawanych repozytoriów naukowych "The Webometrics Ranking of World Universities".[...] Pozycja KPBC 189 może nie jest zbyt wysoka, ale cieszymy się, że w hiszpańskich badaniach została zauważona i na 589 wybranych do badań repozytoriów nasza biblioteka cyfrowa jest wyróżniana na specjalnej liście. Sukces ten osiągnęliśmy dzięki technologii, jaką stosujemy (dLibra - PSCC Poznań) oraz informatykom BGUMK, którzy dbają o to, by KPBC była widoczna i rozpoznawalna w świecie.

Ranking jest tworzony przez Cybermetrics Lab, grupę badawczą Centro Superior de Investigaciones Cientificas (CSIC) - największej instytucji badawczej w Hiszpanii. Cybermetrics Lab zajmuje się ilościową analizą zawartości internetu przede wszystkim pod kątem materiałów naukowych. Ranking repozytoriów jest kolejnym, po rankingu uniwersytetów przedsięwzięciem CSIC. Jak piszą jego twórcy:

Celem stworzenia rankingu była promocja publikacji cyfrowych, wspieranie inicjatyw Open Access oraz rozreklamowanie elektronicznego dostępu do publikacji naukowych a nie tworzenie listy uniwersytetów. Jednak wskaźniki wykorzystywane w badaniach dobrze oddają całościowy obraz działania uniwersytetu i stąd nadają się do tworzenia obiektywnych rankingów. [...] Zachęcamy instytucje naukowe i samych naukowców aby dbali o swój wizerunek w sieci i uaktualniali informacje o swoich działaniach.

Na stronach Webometrics Ranking of Word Univesities znajdziemy rankingi uczelni z całego świata, które niestety są już mniej optymistyczne dla Polski.

Raport o zastosowaniu licencji CC do informacji publicznych

Creative Commons Holandia i Institute for Information Law opublikowali w zeszłym tygodniu raport z badań na temat wykorzystania przez agencje rządowe licencji CC do informacji sektora publicznego (Public Sector Information definiowane przez Komisję Europejską to dokumenty takie jak bazy danych, mapy cyfrowe, informacje meteorologiczne i inne materiały zbierane przez agendy rządowe). W prawie 100-stronicowej publikacji autorzy bardzo wnikliwie analizują różne rodzaje licencji i ich przydatność do licencjonowania szczególnego rodzaju materiałów. Jak się okazuje najbardziej wskazane i kompatybilne z najnowszymi rozporządzeniami Dyrektywy Europejskiej o PSI są najmniej restrykcyjne licencje CC, takie jak  Uznanie Autorstwa (CC-BY) czy Dedykacja na Rzecz Domeny Publicznej (raport powstał przed ogłoszeniem konsultacji w sprawie licencji CC0).

Biorąc pod uwagę wskazania Direktywy PSI, która zaleca ułatwianie ponownego wykorzystania informacji, licencje Creative Commons wydają się właściwym narzędziem do realizacji tego celu. [...] Internetowy proces licencjonowania jest zestandaryzowany i umożliwia proste przeszukiwanie treści. Teoretycznie wszystkie licencje CC są kompatybilne z Dyrektywą PSI, jednak nie wszystkie w najlepszy sposób pozwalają realizować wartości promowane przez Dyrektywę. Problematyczne stają się te licencje, które zawierają warunek non-commercial i non-derivatives, gdyż ograniczają dalsze wykorzystanie treści.[...] Dlatego najbardziej kompatybilne są licencje CC-PD i CC-BY.



Dobry początek roku

Ten rok zaczął się dla ruchu Open Access bardzo dobrze. Podsumowanie styczniowych kroków milowych znajduje się w lutowym Newsletterze Petera Subera. W styczniu zadebiutował również sponsorowany przez SPARC blog o OA dla studentów - Open Students. SPARC równolegle uruchomił kampanię The Right to Research, która ma promować OA wśród studentów (nie ukrywajmy - głównie amerykańskich) i nakłaniać ich do wywierania nacisku na profesorów i władze uczelni aby wdrażali otwarty dostęp. Dla celów akcji SPARC opublikował również broszurę informacyjną. Przy tej okazji Stevan Harnad napisał specjalne wprowadzenie do idei Open Access skierowane do studentów, które jest świetnym skrótem podstawowych założeń ruchu - polecam.

Stowarzyszenie Europejskich Uniwersytów jednogłośnie rekomenduje autoarchiwizację

Reprezentujące 791 uniwersytetów z 46 krajów Stowarzyszenie Europejskich Uniwersytetów (European University Association - EUA) przyjęło 25. stycznia b.r. rekomendacje grupy roboczej ds. otwartego dostępu:

Wszystkie uniwersytety europejskie powinny stworzyć instytucjonalne repozytoria i narzucić wymóg umieszczania w nich wszystkich artykułów z chwilą publikacji. Teksty te powinny stać się wolnodostępne w najkrótszym możliwym czasie.

EUA zaleca również:

    • edukowanie pracowników naukowych w zakresie praw autorskich i zachęcanie ich aby udostępniali swoje publikacje przynajmniej użytkownikom repozytorium własnej instytucji;
    • podjęcie próby refundacji kosztów związanych z publikacjami w płatnych czasopismach OA poniesionych przez pracowników uniwersytetu;
    • współpracę z innymi instytucjami finansowanymi z publicznych środków, które mają obowiązek publikowania dokumentów w wolnym dostępie;
    • edukowanie rektorów na temat wagi polityki Open Access;
  • popieranie obowiązku publikacji OA w stosunku do wyników wszystkich publicznie finasowanych badań w obrębie Unii Europejskiej.

Jest to pierwsza tak silna rekomendacja OA wychodząca od ciała reprezentującego europejskie środowisko uniwersyteckie.  Dla nas ważne jest to, że wśród członków EUA jest wiele polskich uczelni i instytucji - m.in: Konferencja Rektorów Akademickich Szkół Polskich, Uniwersytet Warszawski, Uniwerstytet Jagielloński, Politechnika Warszawska, AGH, Politechnika Gdańska, UMCS w Lublinie, Akademia Medyczna w Warszawie, Wojskowa Akademia Techniczna, Uniwersytet Mikołaja Kopernika i wiele innych.
Pytanie - czy ta rekomendacja będzie miała jakikolwiek wymiar praktyczny? Czy powstanie chociaż jedno polskie repozytorium tekstów naukowych? A zalecenia mówią, że KAŻDY uniwersytet powinien mieć własne repozytorium...

Additional information