„Otwarty dostęp w instytucjach naukowych” – nowy raport PON
Ukazał się nowy raport Platformy Otwartej Nauki zatytułowany „Otwarty dostęp w instytucjach naukowych”. Został on napisany z myślą o osobach odpowiedzialnych za upowszechnianie dorobku instytucji naukowych: kadrze kierowniczej, redaktorach repozytoriów i bibliotekarzach, ale także o pracownikach działów promocji, centrów transferu technologii i działów prawnych.
Publikację można traktować jako uzupełnienie raportu „Otwarta nauka w Polsce 2014. Diagnoza”, w którym zespół PON zbadał stan otwartości w polskiej nauce w 2014 r. Jej zasadnicza część ma charakter praktyczny i może stanowić pomoc w realizacji zaleceń zawartych w przyjętym przez MNiSW dokumencie Kierunki rozwoju otwartego dostępu w Polsce.
Raport składa się z sześciu rozdziałów, pogrupowanych w dwie części. Część I, „Rozwiązania światowe i lokalne okoliczności”, poświęcona jest politykom otwartości na przykładzie czterech instytucji naukowych z USA, Francji, Szwajcarii i Węgier (rozdział 1) oraz omówieniu wyników badania fokusowego przeprowadzonego wśród przedstawicieli polskiego środowiska naukowego (rozdział 2).
Część II, „Otwarty dostęp w polskich instytucjach naukowych – rekomendacje” zawiera propozycje rozwiązań, których przyjęcie zapewni instytucji naukowej efektywne wdrożenie otwartego modelu.
- Szczegóły
- Utworzono: 2016-02-08
- Michał Starczewski
Europejskie Stowarzyszenie Uniwersytetów o otwartym dostępie
29 stycznia 2016 r. Rada Europejskiego Stowarzyszenia Uniwersytetów (EUA) przyjęła „Plan działania dotyczący wprowadzania otwartego dostępu do publikacji naukowych”. Dokument ten jest kluczowym elementem, zaaprobowanej podczas styczniowego posiedzenia, polityki EUA mającej na celu wspieranie instytucji członkowskich w przyjmowaniu otwartego dostępu.
To pierwsze z szeregu działań, jakie EUA planuje podjąć, by przedstawić wpływ otwartości w nauce na europejskie uczelnie. Stowarzyszenie będzie sukcesywnie omawiać najważniejsze kwestie związane z tą tematyką, takie jak ewaluacja dorobku badawczy, jakość publikacji, automatyczna analiza tekstów i danych (text and data mining), a także prawo autorskie, ochrona danych oraz infrastruktura otwartego dostępu.
Moment opublikowania dokumentu jest ważny ze względu na sprzyjający otwartości w nauce klimat polityczny. Na arenie europejskiej wzrasta poparcie dla idei otwartego dostępu – jest to m.in. jeden z priorytetów Holandii podczas jej unijnej prezydencji.
- Szczegóły
- Utworzono: 2016-02-04
Dzień Domeny Publicznej 2016
Co roku 1 stycznia twórczość kolejnych artystów włączana jest do domeny publicznej. Trafiają tam utwory, które przestają podlegać ochronie prawnej wtedy, gdy od śmierci ich twórców upływa 70 lat. W rezultacie utwory te stają się „własnością publiczną”, dostęp do nich jest nieograniczony i mogą być wykorzystywane w dowolnym celu bez konieczności pozyskiwania na to zgody.
29 stycznia 2016 r. w lokalu Solec 44 w Warszawie odbędą się obchody Dnia Domeny Publicznej 2016. Spotkanie poświęcone będzie zarówno twórcom, którzy w tym roku zasilili domenę publiczną, jak i perspektywie na najbliższe lata.
Organizatorzy zapraszają również do wzięcia udziału w warsztatach dotyczących potencjału zasobów z domeny publicznej, ich właściwego oznaczania i udostępniania, a także animowania działań wokół nich oraz kwestii prawnych, które należy znać i rozumieć, aby swobodnie poruszać się w tym obszarze. Warsztaty poprowadzą między innymi: Karol Piekarski (Medialab Katowice), Natalia Mileszyk (Centrum Cyfrowe), Kamil Śliwowski (Koalicja Otwartej Edukacji), Katarzyna Strycharz (Creative Commons Polska) oraz Borys Kozielski (Wikiradio). Chętni proszeni są o rejestrację.
Więcej informacji na temat Dnia Domeny Publicznej 2016 na stronie organizatora.
- Szczegóły
- Utworzono: 2016-01-21
Jak badać realizację polityki otwartości?
Polityka otwartości to przyjmowane przez instytucje zobowiązanie dotyczące udostępnienia publikacji w otwartym dostępie. Od 2003 r. rejestr ROARMAP zarejestrował ponad 730 instytucji z całego świata, które przyjęły tego typu rozporządzenia. Jednak polityka otwartego dostępu doprowadza do rzeczywistej zmiany dopiero wtedy, gdy jest faktycznie realizowana w praktyce.
Z tego powodu przestrzeganie reguł powinno być monitorowane. Badanie zgodności praktyki naukowców z nałożonymi na nich zobowiązaniami w zakresie otwartego udostępniania jest ważne m.in. po to, by ocenić wpływ otwartości na dorobek instytucji, a także by poznać zapotrzebowanie na szkolenia lub inne działania wspierające pracowników instytucji w sprawnym poruszaniu się w obszarze komunikacji naukowej.
Mafalda Picarra z JISC w artykule „Monitoring Compliance with OA Policies” prezentuje metody, za pomocą których instytucje mogą badać stopień realizacji wprowadzonych przez siebie polityk otwartości.
- Szczegóły
- Utworzono: 2016-01-14
- Michał Starczewski
Seminarium “Research data in the humanities”
14 grudnia 2015 r. w Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie odbędzie się organizowane przez ICM UW międzynarodowe seminarium „Research data in the humanities”. Przy udziale ekspertów z europejskich instytucji naukowych zostaną na nim omówione zarówno ogólne zagadnienia dotyczące danych badawczych w humanistyce i naukach o sztuce, jak i konkretne problemy z zakresu infrastruktury i zarządzania danymi.
Nowe narzędzia i metody prowadzenia badań pojawiające się w humanistyce i naukach o sztuce powodują, że coraz ważniejsze staje się zarządzanie powstającymi w tych obszarach danymi badawczymi. Dlatego tworzone w ICM UW Otwarte Centrum Danych i ich Analiz (OCEAN) ma służyć nie tylko naukom ścisłym, ale również humanistyce i naukom o sztuce. Seminarium jest skierowane do wszystkich zainteresowanych kwestiami związanymi z wytwarzaniem, przetwarzaniem, analizowaniem, wykorzystaniem i udostępnianiem danych w tych obszarach.
Szczegółowe informacje oraz formularz zgłoszeniowy dostępne są na stronie ICM.
- Szczegóły
- Utworzono: 2015-12-08
