Inwestycja w otwartą infrastrukturę

14 maja 2019 r. organizacje z całego świata działające na rzecz otwartej nauki ogłosiły powstanie globalnej inicjatywy Invest in Open Infrastructure (IOI). Jej cel to zwiększenie widoczności i stabilności całej infrastruktury otwartej nauki i jej lepsze dostosowanie do potrzeb zróżnicowanego środowiska naukowego. Działania prowadzone w ramach nowego sojuszu mają zapewnić badaczom z całego świata możliwość współpracy, dzielenia się wynikami badań oraz łatwego wyszukiwania informacji przy pomocy otwartych, wzajemnie kompatybilnych narzędzi i platform, zaprojektowanych tak, by się uzupełniały, a nie wykluczały.

Współzałożyciele inicjatywy wskazują, że mimo postępów ruchu otwartego dostępu, wiedza tkwi w pułapce systemu opłat, a regionalne inicjatywy OA rozwiązują jedynie część problemów. Co więcej, rozwój istniejących narzędzi publikowania, rozpowszechniania i archiwizacji dokonań naukowych przebiega w sposób nieskoordynowany. Ich rynek zdominowany jest przez dużych dostawców, przejmujących prawa własności do danych i procesów naukowych bez odpowiedniego nadzoru społeczności, którym służą.

Potrzebne jest w związku z tym koordynowane globalnie podejście do budowy otwartej, interoperacyjnej i zarządzanej przez społeczność naukową infrastruktury naukowej.

Szczegóły

Utworzono: 2019-06-05

Małgorzata Waleszko

Zmiany w Planie S

Znane są już zmiany wprowadzone do Planu S po publicznych konsultacjach, które zakończyły się na początku lutego tego roku. Koalicjanci zachowali najważniejsze zasady, m.in. natychmiastowy otwarty dostęp do publikacji, stosowanie licencji CC BY, utrzymanie opłat za publikacje na stosownym poziomie czy brak wsparcia dla czasopism hybrydowych, o ile nie podlegają umowom transformacyjnym, z jasno określoną datą końcową.

Przesunięto natomiast moment wdrożenia Planu S - nowy termin to 2021 rok, co daje naukowcom i wydawcom więcej czasu na dostosowanie się do zmian, a agencjom finansującym badania - na wprowadzenie nowych bądź dostosowanie obowiązujących polityk otwartości. W stosunku do konsultowanych na początku roku propozycji aktualne zapisy Planu S rozszerzają także zakres umów transformacyjnych, regulujących przejście od modelu płatnych subskrypcji do różnych modeli otwartego udostępniania publikacji.

Szczegóły

Utworzono: 2019-05-31

Natalia Gruenpeter

cOAlition S zyskała kolejnego koalicjanta

Do grona organizacji finansujących badania naukowe, zrzeszonych wokół inicjatywy otwartego udostępniania publikacji naukowych, dołączyła kilka dni temu, jako druga szwedzka instytucja, rządowa agencja innowacji Vinnova. cOAlition S liczy więc już 19 członków z Europy, Ameryki Północnej, Afryki i Bliskiego Wschodu.

Vinnova działa na rzecz zwiększenia potencjału badawczego Szwecji, głównie przez finansowanie krajowych inicjatyw prowadzących do rozwoju nowych systemów i rozwiązań. Jej misja to uczynienie ze Szwecji innowacyjnej siły w zrównoważonym świecie i czołowego, globalnego gracza w dziedzinie badań oraz kraju atrakcyjnego dla inwestorów i przedsiębiorców.

Według dyrektor generalnej organizacji, Darji Isaksson, otwarty dostęp do publikacji naukowych i wyników badań jest ważny jako czynnik pobudzający innowacyjność. W ramach cOAlition S Vinnova będzie mogła promować, wraz z innymi grantodawcami, zasady otwartości w nauce, przyczyniając się tym samym do przyspieszenia transformacji do pełnego i natychmiastowego otwartego dostępu do wyników badań finansowanych ze środków publicznych oraz grantów organizacji pozarządowych będących sygnatariuszami porozumienia.

Szczegóły

Utworzono: 2019-05-31

Małgorzata Waleszko

Światowe porozumienie na rzecz otwartej nauki

1 maja przedstawiciele pięciu inicjatyw działających na rzecz otwartej nauki podpisali w São Paulo deklarację określającą ich wspólną misję: pracę na rzecz globalnej dostępności wiedzy mogącej przyczynić się do rozwiązania problemów, z jakimi zmaga się ludzkość. We wspólnym oświadczeniu African Open Science Platform, AmeliCA, cOAlition S, OA2020 oraz SciELO czytamy, że wiedza, wytworzona w ramach badań finansowanych ze środków publicznych i rozumiana jako globalne dobro publiczne, powinna być udostępniana natychmiast, bez żadnych ograniczeń oraz w sposób umożliwiający ponowne wykorzystanie przez ludzi oraz maszyny. Sygnatariusze deklaracji podpisanej podczas corocznego spotkania Światowej Rady ds. Badań Naukowych zamierzają ponadto współpracować ze sobą oraz prowadzić aktywny dialog z innymi podmiotami, uwzględniając zróżnicowany charakter globalnej komunikacji naukowej.

Inicjatorami porozumienia są różne inicjatywy działające na rzecz otwartego dostępu.

African Open Science Platform to panafrykańska platforma otwartej nauki, która zainicjowana została w grudniu 2016 roku jako trzyletni projekt. Jego celem jest nie tylko stworzenie infrastruktury służącej do przechowywania i rozpowszechniania wyników badań naukowych, ale również wzmacnianie współpracy między naukowcami i instytucjami z całej Afryki.

Szczegóły

Utworzono: 2019-05-30

Natalia Gruenpeter