cOAlition S - w stronę silnych polityk otwartości

Narodowe Centrum Nauki jest jednym z członków zawiązanej 4 września cOAlition S, czyli europejskiego porozumienia instytucji finansujących badania naukowe. Inicjatywa, działająca przy wsparciu Komisji Europejskiej, stanowi rozwinięcie Amsterdam Call for Action on Open Science, dokumentu przyjętego przez Radę ds. Konkurencyjności UE w dniu 27 maja 2016 r.

cOAlition S przyjęła składający się z dziesięciu zasad tzw. Plan S. Jego nadrzędnym celem jest udostępnianie w sposób otwarty wszystkich publikacji z badań finansowanych przez koalicjantów. Zasada ta ma obowiązywać już od 2020 roku, więc instytucje muszą szybko podjąć zdecydowane kroki na rzecz otwartego dostępu. Jak zauważył Carlos Moedas, komisarz UE ds. nauki, badań i innowacji, postulaty Planu S są już w znacznej mierze realizowane w programie Horyzont 2020, największym w historii UE programie finansowania badań naukowych.

Szczegóły

Utworzono: 2018-09-07

Natalia Gruenpeter

MNiSW kontynuuje politykę w zakresie otwartego dostępu

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego udostępniło dokumenty podsumowujące rozwój otwartego dostępu w Polsce w ostatnich dwóch latach. Stanowią one realizację zapowiedzi zawartej w „Kierunkach rozwoju otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych w Polsce”, które zostały przyjęte 23 października 2015 r.

Obecnie MNiSW opublikowało „Raport nt realizacji polityki otwartego dostępu do publikacji naukowych w latach 2015-2017”, do którego załączone są wyniki badania ankietowego oraz rekomendacje w zakresie standardów otwartych repozytoriów naukowych.

Ponadto MNiSW udostępniło materiały o charakterze informacyjno-edukacyjnym. Znajdziemy wśród nich przykładowy wzór instytucjonalnej polityki otwartości, poradniki oraz prezentację.
Lektura dokumentów pozwala stwierdzić, że ministerstwo kontynuuje kierunek zarysowany jesienią 2015 r. Wciąż ogranicza się do rekomendowania dobrych praktyk, powstrzymując się od nakładania twardych zobowiązań i wymogów. Jako kluczowe zagadnienie w optyce ministerstwa pozostaje optymalne ukształtowanie spójnego, spełniającego standardy systemu otwartych repozytoriów naukowych.

Szczegóły

Utworzono: 2018-05-15

Michał Starczewski

Konstytucja dla Nauki bez otwartego dostępu

Zapowiadana przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego reforma systemu nauki, nazywana potocznie Konstytucją dla Nauki lub Ustawą 2.0, przeszła do etapu prac rządowych. Jednocześnie w dyskusji nad nią wyraźnie pojawił się wątek otwartego dostępu do publikacji i danych badawczych. Koalicja Otwartej Edukacji, reprezentująca 38 organizacji działających w obszarach nauki, kultury i edukacji, skierowała w tej sprawie list do ministra Jarosława Gowina. Zwróciła w nim uwagę na brak regulacji dotyczących dostępu do wyników badań finansowanych ze środków publicznych.

Ministerstwo w komentarzu udzielonym PAP Nauka w Polsce podkreśliło, że projekt Konstytucji dla Nauki nie jest jeszcze ostateczny, wskazując jednocześnie na potrzebę uwzględnienia rozwiązań organizacyjnych i infrastrukturalnych, takich jak krajowe repozytorium dla publikacji w otwartym dostępie oraz gotowość do przyjmowania instytucjonalnych polityk otwartego dostępu przez jednostki nakowe i uczelnie. "Z tego względu uznano, że nie jest bezwzględnie wymagane wprowadzenie przepisów nt. otwartego dostępu w Konstytucji dla Nauki, uwzględniając wciąż jeszcze stosunkowo niską gotowość środowiska naukowego do przyjmowania zobowiązań ustawowych w zakresie otwartego dostępu" - podsumowało MMNiSW przyczyny braku kwestii otwartego dostępu w projekcie nowej ustawy.

Szczegóły

Utworzono: 2018-03-09

OpenAIRE Advance

W dniach 17-19 stycznia 2018 r. w budynku Stavros Niarchos Foundation Cultural Center w Atenach miała miejsce inauguracja projektu OpenAIRE Advance. Projekt jest kontynuacją poprzednich edycji OpenAIRE. Techniczna część projektu poświęcona będzie rozwojowi narzędzi wspierających zarządzanie wiedzą w oparciu o otwarty dostęp do publikacji i danych badawczych. Część nie-techniczna będzie opierać się na sieci NOAD-ów (National Open Access Desks) i będzie miała na celu upowszechnianie wiedzy o otwartej nauce w różnych aspektach: prawnych, politycznych i organizacyjnych. Sieć NOAD-ów służy pomocą w 34 państwach Europy (ale nie tylko: od tego roku dołączył Izrael). OpenAIRE nawiązuje coraz głębszą współpracę z organizacjami wspierającymi otwartość w nauce na innych kontynentach, m.in. z LA Referencia z Ameryki Południowej (por. rozmowę z Alberto Cabezasem) i COAR (por. rozmowę z Kathleen Shearer).

Szczegóły

Utworzono: 2018-01-30

Michał Starczewski